Containervaart en onze economie (1/4)

08 juni 2021  Blog, Uitgelicht

Containers. Een handige uitvinding van de Amerikaan Malcom Purcell McLean om op een gestandaardiseerde wijze goederen te vervoeren.[1] Over de hele wereld is de infrastructuur op containers afgestemd: vrachtwagens, kranen, schepen, treinen etc. En waarschijnlijk hebben veel spullen in je huis de binnenkant van een container gezien. In verschillende artikelen wordt daarom ook een ode gebracht aan de container. En wordt de container bestempeld als ‘uitvinding van de eeuw’.[2,3,4,5]

Het zorgt voor eenvoud. Dat we allerlei (verse) groente en fruit hier hebben uit exotische oorden. De nieuwste gadgets. Kleren. Halffabricaten voor fabrieken. Noem maar iets op en grote kans dat het wordt vervoerd via containers. Containers gaan de hele wereld over. Met schepen die behoorlijk groot zijn. Op dit moment is het grootste containerschip HMM Algeciras met een capaciteit van 23.964 TEU. TEU staat voor ‘Twenty Foot Equivalent Unit’. Daarmee wordt de afmeting van een standaard container aangegeven: 20 voet lang (6,10m), 8 voet breed (2,44m) en 8,6 voet hoog (2,59m).[6]

Containerinnovatie

Ondanks het succes wordt er ook gekeken naar een nieuwe variant: de inklapbare container. Vier op elkaar gestapelde containers hebben de grootte van één regulier exemplaar en dat is dus goedkoper mee terug te nemen. Het scheelt in de hele keten capaciteit.[7]

Grootste haven

Tot 2004 was Rotterdam de grootste haven van de wereld (op basis van goederenoverslag). Shanghai (China) nam in dat jaar het stokje over en is dat momenteel nog steeds.[8,9] Dat neemt niet weg dat Rotterdam van het wereldtoneel verdween. De haven is nog steeds de grootste van Europa en daarmee ook de toegangspoort tot het Europese vasteland. Alhoewel dit kan gaan veranderen door de fusie van de Antwerpse en Zeebrugse havens.[10]

Kijk eens op een willekeurig artikel in je huis en zoek naar ‘made in’. Grote kans dat het in Azië is geproduceerd. Ik pakte vier verschillende artikelen en allen waren geproduceerd in Azië: een lijstje van de Ikea, een afstandsbediening, een opblaasbare ballon en een harde schijf.

Port of Rotterdam: de cijfers van 2019 [11]

Totaal werd er 469,4 miljoen ton aan goederen overgeslagen in Rotterdam. Van droog en nat massagoed tot containers en breakbulk. 29.491 zeeschepen meerden af in de Rotterdamse haven. Die vervoerden 8.781.185 containers van en naar de haven. De aangekomen containers werden weer met behulp van vrachtwagens, treinen én binnenvaartschepen verder vervoerd. Aan die laatste transportwijze wordt allicht niet veel gedacht, maar er waren 85.969 bewegingen van binnenvaartschepen die met elkaar 14.821.497 containers vervoerde.

In de hele sector werken 385.000 mensen. De directe en indirecte toegevoegde waarde van de Rotterdamse haven bedraagt 45,6 miljard euro. Dat is 6,2% van het Nederlandse bruto binnenlands product (bbp).

De haven van Rotterdam heeft alle cijfers op een rijtje. (Tijdens het schrijven van het artikel waren de cijfers van het jaar 2020 nog niet bekend, inmiddels zijn deze gepubliceerd.)

Andere havens

Niet alleen in Rotterdam komen containers ons land binnen. Bij North Sea Port bedroeg in 2019 de overslag van containers 330.000 containers.[12] In Amsterdam werden 114.579 containers overgeslagen (2019).[13] In de haven van Harlingen werden 23.932 containers verwerkt.[14]

Waar in Rotterdam containers een groot aandeel hebben, richten andere zeehavens zich op fruit, bulkgoederen, visserij, offshore en de windmolenparken op zee. Daarnaast zijn er meerdere grote havens die zich richten op de binnenvaart. Dat laat ik hier verder achterwege.

Noordzee

De Noordzee is één van de drukst bevaren zeeën ter wereld. Naast dat schepen Nederlandse havens bezoeken, varen ze ook langs Nederland op weg naar andere havens. Bijvoorbeeld richting Duitsland, Polen, Rusland of weer naar het zuiden. Niet alleen gigantische containerschepen, maar ook kleinere typen. Ook dan hebben we het nog over schepen die duizenden containers kunnen vervoeren. En waar iets vervoerd wordt, wordt helaas ook wel eens iets verloren. Op de weg bijvoorbeeld dierenvoer, vanuit de lucht goud en op het water hout.[15,16,17]

2019

Maar bij het verliezen van lading op zee wordt natuurlijk aan MSC Zoe gedacht. Dit schip verloor in de nacht van 1 op 2 januari 342 containers boven de Waddeneilanden.[18] De eilanden werden overspoeld met spullen uit de containers. Van speelgoed tot televisies. Van lampjes tot granulaatkorrels.[19] Een verschrikkelijke ramp voor de natuur, eilandbewoners en vissers. En over het verlies van containers ga ik verder in het tweede deel.

In dit eerste artikel heb ik heel globaal de container en de containervaart beschreven. En daarbij de koppeling gemaakt naar de Nederlandse economie. We zijn er sterk van afhankelijk en de Rotterdamse haven speelt hier een grote en belangrijke rol in. In deel twee van dit vierluik ga ik verder in op het verlies van containers op zee.

Extra: als je nog wat wilt lezen over de impact van corona op de containervaart: de tarieven zijn geëxplodeerd, rederijen maken recordwinsten, havens overal op de wereld zijn overbelast, er zijn wekenlange vertragingen en de containers zijn niet aan te slepen (via NieuwsbladTransport].

Vierluik containervervoer: Containervaart en onze economie (1/4), Containeremotie per regio verschillend (2/4), Consumenten, de winkelketen Action, pompoenen en containers (3/4), Veiligheid containervervoer gaat niet alleen over de vaarroute (4/4)

Foto’s: privécollectie, Rudmer Zwerver (via EnvatoElements) en Kustwacht Nederland.

Bronnen
[1] https://nl.wikipedia.org/wiki/Malcom_McLean
[2] https://www.gfactueel.nl/Home/Blogs/2018/2/Zeecontainer-is-coolste-uitvinding-van-de-eeuw-248231E/
[3] https://www.rtlnieuws.nl/economie/laatste-videos-z/video/598671/zeecontainer-uitvinding-van-de-eeuw
[4] https://www.nrc.nl/nieuws/2014/10/11/ja-de-container-is-uitvinding-van-de-eeuw-1427438-a414958
[5] https://www.economist.com/finance-and-economics/2013/05/18/the-humble-hero
[6] https://nl.wikipedia.org/wiki/TEU
[7] https://www.nieuwsbladtransport.nl/scheepvaart/2021/01/27/wordt-2021-het-jaar-van-de-inklapbare-zeecontainer/
[8] https://www.trouw.nl/nieuws/rotterdam-niet-langer-grootste-haven-shanghai-nummer-een-ondanks-recordgroei-voor-nederlands-havenbedrijf~b86096e1/
[9] https://www.worldshipping.org/about-the-industry/global-trade/top-50-world-container-ports
[10] https://www.nieuwsbladtransport.nl/havens/2021/02/15/antwerpen-zeebrugge-voorbij-rotterdam-als-containerhaven/
[11] https://www.portofrotterdam.com/nl/onze-haven/feiten-en-cijfers
[12] https://www.northseaport.com/imageresizer/F88E103CDF2EF2AC92EBB1A8731F2590/17335.jpg?h=800
[13] https://www.portofamsterdam.com/sites/default/files/2020-06/jaarverslag-2019.pdf
[14] https://www.portofharlingen.nl/wp-content/uploads/2020/01/Jaarverslag-Haven-Harlingen-2019.pdf
[15] https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2020/vrachtwagenchauffeur-trailer-dierenvoer/
[16] https://www.nu.nl/overig/5178302/vliegtuig-verliest-lading-goud-kort-opstijgen-in-rusland.html
[17] https://www.lc.nl/archief/Schip-verliest-hout-boven-Terschelling-20736782.html
[18] https://www.kustwacht.nl/nl/dossiers/msczoe
[19] https://frieschdagblad.nl/2019/12/30/vijf-vragen-over-de-containerramp-met-msc-zoe

Superlont is een persoonlijke website, vertegenwoordigt mijn (EG) persoonlijke mening en niet van organisaties of derden.

Superlont 2024